Ik zag een documentaire over een man die tien jaar had vastgezeten voor de moord op zijn vrouw, die hij zei niet te hebben gepleegd. Maar dat zeggen er wel meer. Deze man geloofde ik echter onmiddellijk. Het was een keurige blanke man van middelbare leeftijd met vijf keurige volwassen kinderen, waarvan er twee niet van hem waren, maar door hem in huis genomen nadat hun ouders waren overleden. Hij had een liefdevol huwelijk gehad. Op een avond, na een paar glazen wijn, was zijn vrouw van de trap gevallen en overleden. Maar het OM geloofde niet dat het een ongeluk was en pakte de man op. Een corrupte laborant knoeide met onderzoeksresultaten, en de keurige man werd tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld. Het was het klassieke verhaal van onrecht, van een onschuldig man die door een samenloop van omstandigheden in de gevangenis belandt. Gekmakend.
De vijf kinderen, echte en onechte, kozen zonder reserves zijn kant, op één na: de jongste dochter. Ik hield van mijn moeder, zei ze. En ze zei dat ze er naar van werd als ze bedacht dat 'die man' al die jaren bij haar in huis had gewoond. Ze wist zeker dat haar vader een moordenaar was.
De overige vier kinderen wisten niet zeker dat hun vader géén moordenaar was – dat konden ze niet weten – maar zeiden: Ik vertrouw hem, hij hield van mijn moeder, als hij zegt dat hij haar niet heeft vermoord, geloof ik hem.
De fanatiekste pleitbezorgers van zijn onschuld waren de twee onechte dochters. Niks van wat ze tijdens de rechtszaak hadden gehoord had hun een ander beeld van hun vader gegeven. Ook niet de onthulling dat hij regelmatig seks had met manlijke hoeren, en de confrontatie met een breedgeschouderde prostitué die onder ede verklaarde een afspraak met hun stiefvader te hebben gemaakt voor anale seks. Ook niet het voornemen van het OM om het lijk van hun echte moeder (die zeventien jaar eerder aan een hersenbloeding was gestorven) op te graven omdat ze het vermoeden had dat de man ook haar had vermoord.
Het vertrouwen van de aangenomen dochters in hun stiefvader werd tot het uiterste gerekt, maar knapte niet.
Dat was mooi, maar ook wonderlijk. Misschien konden ze het zich simpelweg niet permitteren om vier ouders te verliezen en waren ze vastbesloten die ene die ze nog hadden te behouden, koste wat kost.
‘Familie is sowieso iets ingewikkelds voor ons,’ zei een hen op een gegeven moment.
Misschien maakte het voor hun niet eens uit of hun stiefvader het wel of niet had gedaan, ze hadden besloten hem te vertrouwen, en dat was dat.
Het gaf een mooi beeld van menselijke verhoudingen, van liefde en vertrouwen. Maar ook van familie.
De documentaire, The staircase 2, is nog te zien op Holland.doc
