zaterdag 31 december 2011

Gerard Reve

Het ging al een poosje niet zo goed met haar, maar volgens haar moeder had ze met kerst een opleving gekregen en kon ik best naar haar toe op oudejaarsavond.
Ik had geen zin in feest. De avond daarvoor had ik mijn poes laten afmaken en ik wilde eigenlijk het liefst thuis op de bank blijven zitten met oudejaarsavond, maar dat was sneu, dat zag ik zelf ook wel. Toen dacht ik aan haar.

Dat ze de telefoon opnam leek me een goed teken. Net als het uitblijven van de instructie om in codetaal te praten omdat de BVD de telefoon afluisterde. Ze klonk redelijk normaal, maar dat zei niet altijd wat, ze kon de boel goed bedotten. Ik had inmiddels al een aantal psychoses van haar meegemaakt en kende de symptomen. Het begon er meestal mee dat ze katholiek wilde worden, ‘net als Gerard Reve.’ Dan volgden de tirades. Ze had een aantal stokpaardjes. Dingen waar ze zich alleen over opwond als ze ‘niet goed’ was. Eén ervan was het milieu. Maar geen van die dingen kwam ter sprake aan de telefoon, en ze vond het leuk als ik langskwam.

Ik arriveerde om een uur of acht. Ze deed de deur open in een bonte mix van kleren, met paarse oogschaduw tot aan haar wenkbrauwen en begon verlegen te lachen toen ze me zag. De katten streken langs mijn benen, gingen op hun achterpoten staan om kopjes te kunnen geven aan mijn hand. Binnen hing een penetrante kattenpislucht. Ik kon zien dat ze had willen opruimen, maar halverwege was gestrand.
‘Ik heb oliebollen mee,’ zei ik, ‘en champagne.’

We dronken thee, aten oliebollen en keken tv. Het was best gezellig. Op tv zongen Nederlandse artiesten liedjes onder vallende nepsneeuw.
‘Baart het jou geen zorgen dat het zo warm is buiten?’ zei ze, ‘dat is toch niet normaal in deze tijd van het jaar?’
‘Hm,’ zei ik, op mijn hoede.
‘De aarde warmt op, dat is toch overduidelijk? En dan zijn er nóg mensen die het broeikaseffect ontkennen.’ Ze pakte de afstandsbediening en zapte venijnig naar een ander kanaal. ‘Weet je wat ik ook zo hypocriet vind? Mensen die Groen Links stemmen maar wél met het vliegtuig op vakantie gaan.’
‘Eh-huh,’ zei ik, en zapte verder.
We keken een poosje naar een compilatie van De tv draait door.
‘Jij bent ook niet gelovig opgevoed, hè,’ zei ze toen. ‘Ik ook niet, en dat neem ik mijn ouders erg kwalijk. Maar ik ben onlangs bij een kerk langs gegaan en nu ga ik katholiek worden, net als Gerard Reve.’
‘Zullen we anders alvast de champagne openmaken?’ zei ik. Het was half tien.

Om twaalf uur wensten we elkaar een gelukkig nieuwjaar. Om kwart over twaalf gingen we naar bed. Zodra het licht uit was begon ze te praten, mompelend, slechts een enkel woord verstaanbaar. ‘Hypocriet!’ riep ze een keer.
Uiteindelijk pakte ik mijn logeermatrasje op en legde het in de woonkamer. Nog heel lang lag ik op mijn rug naar het plafond te kijken, dat telkens oplichtte door vuurwerk. Uit de slaapkamer klonk gelach.