woensdag 28 juli 2021

Been

Ik zag een documentaire over Eilish en Katie Holton die als Siamese tweeling ter wereld kwamen. Niet in 1863 in een gehucht in de Balkan dat inmiddels van de kaart is gevaagd, maar in 1988 in het zuid-westen van Ierland. 

Eilish en Katie zaten vanaf de hals aan elkaar, ze deelden twee benen en een bekken maar hadden elk een eigen hart en een stel longen. Ook hadden ze allebei een eigen arm. Achter hun rug wriemelde, als een staart, twee met elkaar verkleefde armpjes.
Wat je zag was een meisje met twee hoofden.

Hun moeder zei: ‘We behandelen ze niet anders dan de andere kinderen, daar worden het maar verwende nesten van.’
Hun vader beaamde dat, hoewel je kon zien dat hij ze wel graag had verwend. Hij had melancholische ogen en doorlopende wenkbrauwen, ook wel een monobrow of unibrow genoemd. Het was een detail, maar wel een schitterend detail.

Toen Katie en Eilish kleuters werden viel hun engelachtige schoonheid op. Ze hadden blonde krullen en grote grijze ogen met lange donkere wimpers. Ze konden niet lopen, de twee benen die ze deelden waren niet in staat hun gewicht te dragen, maar op een of andere manier droeg dat alleen maar bij aan hun engelachtigheid.

Toen ze vier jaar oud waren werd besloten ze te scheiden. Katie had een zwak hart en als zij zou overlijden zou ze Eilish met zich meenemen. Een kinderarts in Londen zou de operatie uitvoeren. Met behulp van twee lappenpoppen met klittenband lieten de ouders de tweeling en de oudere kinderen zien wat er ging gebeuren. Katie volgde alles zeer geïnteresseerd, Eilish kon het niet echt boeien. 

De operatie duurde bijna 24 uur. Op de eerste beelden erna ligt Eilish in haar eentje in een ziekenhuisbed, haar engelenogen groot en leeg.
‘Ze kijkt steeds opzij om te zien waar haar zusje is,’ zei de moeder.
Katie had het niet gehaald. 

Na de operatie stopte Eilish met praten. Het duurde maanden voordat ze weer wat wilde zeggen. Tegen de arts die haar had geopereerd sprak ze helemaal niet meer.
‘Ik denk dat ze boos op me is omdat ik haar zusje heb laten verdwijnen,’ zei hij met een berouwvolle glimlach. Hij zei niet: Ik denk dat ze bang is dat ik haar ook laat verdwijnen, wat ik meer voor de hand vond liggen.

Eilish leefde verder met één been en anderhalve arm. Ze was klein voor haar leeftijd. Ze droeg een speciaal korset met een kunstbeen en een kunstbekken en liep met een kruk. Waar ze eerst overcompleet was, zag je nu alleen nog maar wat er ontbrak.
Soms vroeg ze aan haar moeder: ‘Waarom heb ik geen twee benen?’
‘Omdat je die niet hebt,’ antwoordde haar moeder dan.

Elke zondag gingen ze met z’n allen naar het graf van Katie. De oudere kinderen plukten madeliefjes en legden die op het graf, Eilish besteedde er nauwelijks aandacht aan. Volgens haar moeder had ze het vrijwel nooit over haar zusje. ‘Wat weet een mens nog van de eerste drie jaar van zijn leven.’ 

Op haar negende kreeg Eilish een nieuw kunstbeen uit Amerika. Omdat hij dacht dat het haar zou helpen bij de acceptatie van de prothese vroeg de arts of ze het been een naam wilde geven. Ze noemde het Katie.